డిసెంబర్ 2000లో, శరణార్థుల స్థితిపై 1951 జెనీవా సమావేశం 50వ వార్షికోత్సవం సందర్భంగా ఐక్యరాజ్యసమితి జనరల్ అసెంబ్లీ జూన్ 20ని ప్రపంచ శరణార్థుల దినోత్సవంగా ప్రకటించింది. శరణార్థులకు సంఘీభావం చూపడం, శరణార్థి శిబిరాలు, అతిధేయ దేశాలలో స్థానభ్రంశం, హింస, తరచుగా కష్టతరమైన జీవన పరిస్థితులు వంటి వారు ఎదుర్కొనే సవాళ్లను గుర్తించడం లక్ష్యంగా ఈ రోజు పనిచేస్తుంది.
ప్రపంచ శరణార్థుల దినోత్సవం నాడు, శరణార్థుల పట్ల సానుభూతి, మానవతా సహాయం అందించడం, శరణార్థులందరి హక్కులు, అవగాహనను పెంపొందించడానికి న్యాయవాద ప్రచారాలు, సాంస్కృతిక కార్యక్రమాలు, సమాజ సమావేశాలతో సహా ప్రపంచవ్యాప్తంగా వివిధ సంఘటనలు కార్యక్రమాలు జరుగుతాయి. కొనసాగుతున్న శరణార్థుల సంక్షోభం, స్థానభ్రంశం యొక్క మూల కారణాలను పరిష్కరించడానికి అంతర్జాతీయ సహకారం, మద్దతు అవసరం. 2024 ప్రపంచ శరణార్థుల దినోత్సవం నినాదం “శరణార్థులకు సంఘీభావం”. సంఘీభావం అంటే శరణార్థులకు మన తలుపులు తెరిచి ఉంచడం, వారి బలాలు, విజయాలను సంబరాలు చేసుకోవడం, వారు ఎదుర్కొంటున్న సవాళ్లను ప్రతిబింబించడం. శరణార్థుల వారోత్సవం కార్యక్రమాలు 2024 జూన్ 17 నుండి 23 వరకు జరుగుతాయి.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా సంఘర్షణ, యుద్ధం, హింస, మానవ హక్కుల ఉల్లంఘనలు, పర్యావరణ విపత్తులు, ఆర్థిక కష్టాలు, జాతి మరియు గిరిజన హింస, ప్రభుత్వ విధానాలు, అస్థిరత, వాతావరణ మార్పు, ప్రమాదకరమైన ప్రయాణాలు, అక్రమ రవాణా వంటి కారణాలు శరణార్థులుగా మారడానికి కారణాలుగా ఉన్నాయి. ఆతిథ్య దేశంలో శరణార్థులు ఎక్కువగా మురికివాడలు, గుడారాలలో నివసిస్తున్నందున వ్యాధులు, నేరాలు, ప్రాంతాన్ని కలుషితం చేయడానికి బాధ్యత వహిస్తారు. వారు ఉపయోగకరమైన, అవసరమైన పనిని కానీ తక్కువ వేతనాలతో చేయడానికి నిర్బంధించబడ్డారు. శరణార్థులు నివాసం, ఆహారం మరియు ఉపాధి లేకపోవడం వంటి సమస్యలను ఎదుర్కొంటున్నారు.
ప్రపంచవ్యాప్తంగా కనీసం 117.3 మిలియన్ల మంది ప్రజలు తమ ఇళ్లను వదిలి పారిపోవాల్సి వచ్చింది. ఐక్యరాజ్యసమితి శరణార్థుల సంస్థ 2024 చివరి నాటికి 130 మిలియన్ల మంది ప్రజలు బలవంతంగా స్థానభ్రంశం చెందుతారని భావిస్తోంది. ఆఫ్రికాలోని తూర్పు , హార్న్ మరియు గ్రేట్ లేక్స్ ప్రాంతం 2022 చివరి నాటికి దాదాపు 5 మిలియన్ల మంది శరణార్థులకు ఆతిథ్యం ఇచ్చాయి. శరణార్థుల జనాభా , ఈ ప్రాంతంలోని దాదాపు 85 శాతం మంది శరణార్థులు చాడ్ (592,800), కామెరూన్ (473,900) మరియు నైజర్ (255,300)లలో నివసిస్తున్నారు.
సుడాన్లో సంఘర్షణ, ఏప్రిల్ 2023 నుండి ప్రారంభమైనది., సూడాన్లోని 2.6 మిలియన్ల మంది జూలై 2023 నాటికి పొరుగు దేశాలకు పారిపోయారు. శరణార్థులకు అతిపెద్ద అతిధేయ దేశం టర్కీ. టర్కీలో నివసిస్తున్న చాలా మంది శరణార్థులు సిరియా నుండి వచ్చారు, 2011 నుండి అక్కడ కొనసాగుతున్న సంఘర్షణ కుటుంబాలను స్థానభ్రంశం చేసింది. ప్రపంచంలోని అత్యంత సంపన్న దేశాలు మిగిలిన 24% శరణార్థుల కి ఆతిథ్యం ఇస్తున్నాయి. యునైటెడ్ కింగ్డమ్ మొత్తంలో కేవలం 1% శరణార్థులకు మాత్రమే అతిధేయగా దేశం చేస్తుంది. కొలంబియా, జర్మనీ, ఇస్లామిక్ రిపబ్లిక్ ఆఫ్ ఇరాన్, పాకిస్తాన్ మరియు టర్కీలు ప్రపంచ శరణార్థులలో దాదాపు 5 మందిలో 2 మందికి అంతర్జాతీయ రక్షణ అవసరమైన ఆతిథ్యం ఇచ్చాయి.
స్వాతంత్ర్యం పొందినప్పటి నుండి, భారతదేశం 1947లో పాకిస్తాన్ విభజన శరణార్థులతో సహా అనేక విభిన్న శరణార్థ సమూహాలను తన పొరుగు దేశాల నుండి తీసుకుంది. 1959లో వచ్చిన టిబెటన్ వలసదారులు. 1960ల ప్రారంభంలో, చక్మా మరియు హజోంగ్ ఆధునిక బంగ్లాదేశ్ నుండి శరణార్థులు వచ్చారు. 1965, 1971లో బంగ్లాదేశ్ శరణార్థులు, 1980లలో శ్రీలంక నుండి తమిళులు వచ్చారు. 2022లో ఇటీవలి మయన్మార్ నుండి వచ్చిన అత్యంత శరణార్థులు రోహింగ్యాలు. 2022లో భారతదేశ శరణార్థుల గణాంకాలు 2,42,835గాఉన్నది.
ఇది 2021 నుండి 14.32% పెరుగుదల. 1946 విదేశీయుల చట్టం ప్రకారం, భారతదేశం చట్టపరమైన వారందరినీ సమానంగా చూస్తుంది. శరణార్థులు, లేదా వీసాలు దాటినవారు భారత రాజ్యాంగంలోని ఆర్టికల్ 258(1) పాస్పోర్ట్ (భారతదేశంలోకి ప్రవేశం) చట్టం, 1920లోని సెక్షన్ 5 ప్రకారం, చట్టవిరుద్ధమైన విదేశీయులను బలవంతంగా తొలగించడానికి అనుమతిస్తుంది. 1955 పౌరసత్వ చట్టంలో పౌరసత్వం త్యజించడం, రద్దు చేయడం వంటి నిబంధనలు ఉన్నాయి. అదనంగా, పౌరసత్వ సవరణ చట్టం, 2019 (CAA) బంగ్లాదేశ్, పాకిస్తాన్, ఆఫ్ఘనిస్థాన్లలో హిందూ, క్రిస్టియన్, జైన్, పార్సీ, సిక్కు లేదా బౌద్ధ మతాలకు చెందిన వలసదారులకు మాత్రమే పౌరసత్వాన్ని అందించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది.
శరణార్థులకు మూడు మన్నికైన పరిష్కారాలు ఉన్నాయి. భద్రత, స్థానిక ఏకీకరణ, పునరావాసం. ఇటీవలి సంవత్సరాలలో, కెనడా, ఆస్ట్రేలియా, నార్వే మరియు స్వీడన్లు వారి జనాభాకు సంబంధించి అత్యధిక పునరావాస శరణార్థులను స్వీకరించిన దేశాలు. 2022లో ఈ దేశాలు వరుసగా 47,550, 17,325, 3,124, 3,740 మంది వలసదారులను పొందాయి. కుటుంబ ఐక్యతకు ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలని, కుటుంబ సభ్యులు విడిపోకుండా అన్ని చర్యలు తీసుకోవాలన్నారు. ఆతిథ్య దేశం యొక్క బాధ్యతలు ఈ ప్రక్రియలో అంతర్భాగమైనవి.
ఆతిథ్య దేశాలు శరణార్థులను వారి ప్రాణాలకు స్పష్టమైన ముప్పు ఉన్న ప్రదేశాలకు తిరిగి పంపకూడదని కట్టుబడి ఉన్నాయి. భారతదేశంలో, ఏ శరణార్థిని బహిష్కరించడం సాధ్యం కాదు ఎందుకంటే మన రాజ్యాంగం పౌరులను మాత్రమే కాకుండా, భారత భూభాగంలోని వారందరినీ ఆర్టికల్ 21 ద్వారా రక్షిస్తుంది, ఇది భూభాగంలోని ఎవరికైనా జీవితం స్వేచ్ఛను రక్షించడానికి ప్రాధాన్యత ఇవ్వబడుతుంది. కాబట్టి ప్రభుత్వం చాలా మంది శరణార్థుల శిబిరాలు, పునరావాస శాఖ ఏర్పాటు ప్రారంభించింది. ఢిల్లీ మరియు చుట్టుపక్కల అనేక కాలనీలు ప్రణాళిక చేయబడ్డాయి, శరణార్థులకు తగిన ఉద్యోగాలు అందించబడ్డాయి. శరణార్థుల సమస్య ప్రపంచ సమస్య కాబట్టి, మానవతా దృక్పథంతో వారిని రక్షించేందుకు ప్రపంచవ్యాప్త విధానాన్ని రూపొందించాల్సిన అవసరం ఉంది.
