ప్రపంచ ఎయిడ్స్ దినోత్సవం చరిత్ర.. రెడ్ రిబ్బన్ కథ.. నివారణ చర్యలు

ఏటా డిసెంబర్ 1న ప్రపంచ ఎయిడ్స్ దినోత్సవం నిర్వహించబడుతుంది.  హెచ్ఐవి, ఎయిడ్స్ గురించి పూర్తి అవగాహన పెంపొందించడం, వ్యాధితో ప్రాణాలు కోల్పోయిన వారిని స్మరించుకోవడం, హెచ్ఐవితో జీవిస్తున్న వ్యక్తులకు మద్దతు ఇవ్వడం కోసం అంకితం చేయబడిన రోజు గా ఈ కార్యక్రమాన్ని నిర్వహిస్తారు.   ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఎయిడ్స్ వ్యాధికి నివారణ, చికిత్స, సంరక్షణ సేవలను పొందాలని సూచించే రోజు ఇది.  

HIV/AIDS మహమ్మారికి వ్యతిరేకంగా పోరాటంలో మానవ హక్కులను రక్షించడం  ప్రోత్సహించడంలో ఈ దినోత్సవం కీలక పాత్రను పోషిస్తుంది. ప్రపంచ ఎయిడ్స్ దినోత్సవం అనేది హెచ్ఐవి, ఎయిడ్స్‌పై పోరాటంలో ప్రజలను ఏకం చేయడానికి ప్రపంచవ్యాప్త ఉద్యమంగా ఏర్పడింది.

1988 నుండి, హెచ్ఐవి కళంకంకు వ్యతిరేకంగా   సంఘీభావాన్ని ప్రదర్శించడానికి ఈ కార్యక్రమం రూపుదిద్దుకుంది. ఎయిడ్స్ వ్యాధితో కోల్పోయిన జీవితాలను గుర్తుంచుకోవడానికి నిర్వహిస్తారు.

యూకేలో, 105,000 కంటే ఎక్కువ మంది ప్రజలు HIVతో జీవిస్తున్నారు. ప్రపంచవ్యాప్తంగా 38 మిలియన్ల మంది ప్రజలు HIV వైరస్‌తో జీవిస్తున్నారు. గత 40 ఏళ్లలో 35 మిలియన్లకు పైగా ప్రజలు HIV లేదా AIDS సంబంధిత వ్యాధులతో మరణించారు. ఇది చరిత్రలో అత్యంత విధ్వంసక మహమ్మారిలో ఒకటిగా నిలిచింది.

ప్రపంచ ఎయిడ్స్ దినోత్సవం నేడు హెచ్ఐవితో జీవిస్తున్న వ్యక్తుల యొక్క నిజమైన అనుభవాలను వెలికితీస్తుంది.   హెచ్ఐవి ఎవరి జీవితానికీ అడ్డుకాని భవిష్యత్తును రూపొందించుకోవడానికి అవసరమైన నాయకత్వాన్ని ప్రేరేపించాల్సిన తరుణమిది అనే ఉద్దేశ్యంతో ఈ దినోత్సవం నిర్వహిస్తారు.

రెడ్ రిబ్బన్ కథ ఏమిటి?

రెడ్ రిబ్బన్ అనేది హెచ్ఐవితో నివసించే ప్రజలకు అవగాహన  కల్పించే మద్దతు యొక్క సార్వత్రిక చిహ్నం. న్యూయార్క్ HIV-అవేర్నెస్ ఆర్ట్స్ ఆర్గనైజేషన్ అయిన విజువల్ ఎయిడ్స్ కోసం కొత్త ప్రాజెక్ట్ గురించి చర్చించడానికి పన్నెండు మంది కళాకారులు సమావేశమైనప్పుడు 1991లో ఈ రెడ్ రిబ్బన్ మొదటిసారిగా రూపొందించబడింది.

ఇది దశాబ్దపు అత్యంత గుర్తింపు పొందిన చిహ్నాలలో ఒకటిగా మారే విషయాన్ని కనుగొన్నారు. ఎరుపు రిబ్బన్, HIVతో నివసించే వ్యక్తుల పట్ల అవగాహన, మద్దతును సూచించడానికి ధరిస్తారు. కళాకారులు హెచ్ఐవితో జీవిస్తున్న వ్యక్తుల పట్ల కరుణ యొక్క దృశ్యమాన వ్యక్తీకరణను సృష్టించాలని,   ధైర్యం కోసం ఎరుపు రంగును ఎంచుకున్నారు. అభిరుచి, హృదయం  ప్రేమతో దాని ప్రతీకాత్మక అనుబంధాల కోసం రెడ్ రిబ్బన్ చిహ్నాని ఎంచుకున్నారు. హెచ్ఐవితో జీవిస్తున్న వ్యక్తులు ఇప్పటికీ  పోరాడుతూనే ఉండాలి. ఈ ప్రపంచ ఎయిడ్స్ దినోత్సవం సందర్భంగా నేషనల్ ఎయిడ్స్ ట్రస్ట్‌కు మద్దతు ఇవ్వడం ద్వారా,  ఆరోగ్యం, గౌరవం, సమానత్వం కోసం HIV ని అడ్డుకోవడంలో,  కొత్త HIV ప్రసారాలను అంతం చేయడంలో సహాయం చేస్తారు.

ప్రపంచ ఎయిడ్స్ దినోత్సవాన్ని అనేది గత 33 సంవత్సరాలుగా (1988 నుండి) నిర్వహించబడుతుంది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా ఆరోగ్య సంరక్షణ కార్యక్రమం ఇది. ఈ రోజున, ప్రపంచవ్యాప్తంగా అనేక సంస్థలు వ్యాధి అవగాహనను పెంపొందించే వివిధ అవగాహన ప్రచారాలు కార్యకలాపాలను నిర్వహిస్తాయి. AIDS సంబంధిత వ్యాధితో మరణించిన వారిని గుర్తుచేసుకోవడం, వైరస్ వ్యాప్తికి వ్యతిరేకంగా ర్యాలీలు నిర్వహిస్తారు. ఈ కార్యకలాపాలు ప్రధానంగా మహమ్మారి యొక్క స్థితి గురించి అవగాహన పెంచడం, ప్రపంచవ్యాప్తంగా HIV / AIDS (అక్వైర్డ్ ఇమ్యునో డెఫిషియెన్సీ సిండ్రోమ్) నివారణ, చికిత్స, సంరక్షణలో పురోగతిని ప్రోత్సహించడంపై దృష్టి సారించాయి.

హెచ్ఐవి ఇన్‌ఫెక్షన్ ప్రస్తుతం నయం కానందున ఎయిడ్స్ అవగాహన దినోత్సవం అవసరం. అయితే వ్యాధి గురించి సరైన అవగాహనతో, ముఖ్యంగా గ్రామీణ ప్రాంతాల్లో దీనిని నియంత్రించవచ్చు. ఇది ఒకప్పుడు నిర్వహించలేని దీర్ఘకాలిక ఆరోగ్య పరిస్థితి, కానీ ఇప్పుడు, HIV నివారణ, రోగనిర్ధారణ, నిర్వహణ  అవకాశవాద అంటువ్యాధులతో సహా సంరక్షణలో పురోగతితో, HIV ఉన్న వ్యక్తులు దీర్ఘకాలం, ఆరోగ్యకరమైన జీవితాలను జీవించగలరు. 2023 సంవత్సరంలో భారతదేశంలో 66,400 కొత్త కేసులు గుర్తించబడ్డాయి. ప్రపంచవ్యాప్తంగా 2023లో 13 లక్షల మంది కొత్తగా HIV బారిన పడ్డారు. 21 లక్షల మంది కొత్తగా సోకిన 2010తో పోలిస్తే ఇది 39% తగ్గింది. 

ప్రపంచవ్యాప్తంగా, 2021 సంవత్సరంలో, 14.6 లక్షల మంది (13 లక్షల మంది పెద్దలు, 15 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న 1.6 లక్షల మంది పిల్లలు) HIV (కొత్త కేసులు) నమోదు అయ్యాయి. ఈ వ్యాధి ప్రాణాంతకం. ఎందుకంటే అదే సంవత్సరం (2021) 6.5 లక్షల మంది HIV రోగులు మరణించారు. దాదాపు 3.84 కోట్ల మంది (3.67 కోట్ల మంది పెద్దలు, 15 సంవత్సరాల కంటే తక్కువ వయస్సు ఉన్న 17 లక్షల మంది పిల్లలు) HIV సోకినట్లు నివేదికలు వెల్లడించాయి. (2021 నాటికి), వీరిలో 54% మంది మహిళలు,  బాలికలు ఉన్నారు. 

HIV యొక్క ప్రపంచ వాస్తవాలు…

2021లో, దాదాపు 85% మంది రోగులకు వారి హెచ్ఐవి స్థితి పూర్తిగా తెలుసు. మిగిలిన వారికి వ్యాధి ఉనికి గురించి పూర్తిగా తెలియదు.

2021 చివరి నాటికి, 75% మంది వ్యక్తులు యాంటీరెట్రోవైరల్ థెరపీ (ART)కి యాక్సెస్‌ను కలిగి ఉన్నారు మరియు HIV ఉన్న గర్భిణీలలో 81% మంది గర్భధారణ,  ప్రసవ సమయంలో వారి పిల్లలకు HIV సోకకుండా నిరోధించవచ్చు.

2025 నాటికి ప్రపంచవ్యాప్తంగా 100,000 జనాభాకు 4.4, 3.9 కొత్త HIV అంటువ్యాధులు, AIDS సంబంధిత మరణాలు, 2030 నాటికి రెండింటిలోనూ 90% తగ్గింపుతో హెచ్ఐవిని అంచనా వేసింది. అటువంటి లక్ష్యాన్ని సాధించడానికి, అవగాహన ప్రచారాలు విద్య, చికిత్స, నివారణపై దృష్టి కేంద్రీకరించడం ప్రపంచవ్యాప్తంగా పెద్ద ఎత్తున అమలు చేయాలనేది ఐక్యరాజ్య సమితి ఆలోచన.

రెడ్ రిబ్బన్ విజయం…

భారతదేశంలో HIV/AIDSని ఎదుర్కోవడానికి, ప్రభుత్వం నేషనల్ ఎయిడ్స్ కంట్రోల్ ప్రోగ్రామ్ (NACP)ని ఏర్పాటు చేసింది. 2010 నుండి, NACP కొత్త HIV అంటువ్యాధులు మరియు AIDS-సంబంధిత మరణాలను 80% తగ్గించాలని దాని లక్ష్యాన్ని నిర్దేశించినప్పుడు, అది సాధించబడినప్పుడు, AIDS-సంబంధిత మరణాలలో 82% క్షీణత ఉంది. అయినప్పటికీ, కొత్త HIV ఇన్ఫెక్షన్ల వార్షిక సంఖ్యలో కేవలం 48% తగ్గుదల మాత్రమే నివేదించబడింది. ప్రపంచవ్యాప్తంగా, 2010 నుండి కొత్త రోగుల సంఖ్య 32% తగ్గింది మరియు 2004 నుండి AIDS సంబంధిత మరణాలు 68% తగ్గినందున, 1988 నుండి అవగాహన ప్రచారాల ఉనికి ఒక పెద్ద వరం అని చెప్పవచ్చు.

AIDS మహమ్మారిని సమర్థవంతంగా ఎదుర్కోవడానికి మానవ హక్కులను సమర్థించడం యొక్క ప్రాముఖ్యతను నొక్కి చెబుతుంది. ప్రజల హక్కులను ఉల్లంఘించే చట్టపరమైన, సామాజిక అడ్డంకులను తొలగించాలని చూస్తుంది. వివక్షాపూరిత చట్టాలు, HIV ఉన్న వ్యక్తులకు ఆరోగ్య సంరక్షణ, సామాజిక మద్దతుకు ఆటంకం కలిగించే నేరీకరణ వంటివి. ఈ ప్రచారం ఐక్యరాజ్యసమితి మానవ హక్కుల ప్రకటన సూత్రాలకు అనుగుణంగా ఉంటుంది, AIDSను అంతం చేయడానికి,  ప్రపంచవ్యాప్తంగా స్థిరమైన ఆరోగ్య ఫలితాలను నిర్ధారించడానికి ప్రతి ఒక్కరి హక్కులను రక్షించడం కీలకమని తెలిపింది. 

సమ్మిళిత విధానాలను ప్రోత్సహించడానికి, HIV నివారణ, చికిత్స, కళంకం లేకుండా సంరక్షణకు మద్దతు ఇచ్చే చట్టపరమైన ఫ్రేమ్‌వర్క్‌లను రూపొందించడానికి కూడా థీమ్ నాయకులు, సంఘాలను ప్రోత్సహిస్తుంది. ఎయిడ్స్‌ను అంతం చేసే లక్ష్యాన్ని సాధించడం అనేది మానవ హక్కులను రక్షించడం, సమానమైన ఆరోగ్య సంరక్షణ ప్రాప్యతను నిర్ధారించడం,  హెచ్ఐవి/ఎయిడ్స్ బారిన పడిన వ్యక్తులకు సహాయక వాతావరణాన్ని పెంపొందించడంపై ఆధారపడి ఉంటుందని UNAIDS ప్రచారం చేస్తుంది.

ప్రపంచ ఎయిడ్స్ దినోత్సవం, 1988లో ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) 1988లో HIV/AIDS మహమ్మారిపై ప్రపంచ దృష్టిని కేంద్రీకరించడానికి, అవగాహన పెంచడానికి, ఎయిడ్స్‌తో మరణించిన వారిని గౌరవించడానికి 1988లో స్థాపించబడింది. పబ్లిక్ ఇన్ఫర్మేషన్ ఆఫీసర్లు జేమ్స్ డబ్ల్యు. బన్, థామస్ నెట్టర్ రూపొందించారు. 

 ప్రజలకు అవగాహన కల్పించడం లక్ష్యంగా రూపొందించారు. HIV/AIDS (UNAIDS)పై ఉమ్మడి ఐక్యరాజ్యసమితి కార్యక్రమం 1996లో చేపట్టింది. సాధారణ అవగాహన నుండి మానవ హక్కులు, లింగ సమానత్వం, సామాజిక కళంకం వంటి సంక్లిష్ట సమస్యల వరకు ఉద్భవించిన ఇతివృత్తాలను నొక్కి చెప్పింది.

1990ల చివరలో యాంటీరెట్రోవైరల్ థెరపీని ప్రవేశపెట్టినప్పటి నుండి, ప్రపంచ ఎయిడ్స్ డే థీమ్‌లు ముఖ్యంగా అధిక భారం, తక్కువ-ఆదాయ ప్రాంతాలలో చికిత్స నివారణకు దృష్టి సారించాయి. ఇటీవలి ప్రయత్నాలు 2030 నాటికి AIDS మహమ్మారిని అంతం చేయడం, శాస్త్రీయ పురోగతిని నొక్కి చెప్పడం, సామాజిక మరియు ఆరోగ్య సంరక్షణ అసమానతలను పరిష్కరించడం వంటి ప్రపంచ లక్ష్యాలను సాధించడం వైపు మళ్లాయి. ప్రపంచ AIDS దినోత్సవం ప్రపంచవ్యాప్తంగా HIV/AIDSని ఎదుర్కోవడానికి కరుణ, అవగాహన, నిరంతర నిబద్ధత యొక్క ఆవశ్యకతపై అవగాహన కల్పిస్తారు. 

HIV కి నివారణ…

HIV సంక్రమణను నిరోధించడానికి అనేక చర్యలు ఉన్నాయి. సురక్షితమైన సంభోగం, ఒకే లైంగిక భాగస్వామి. సూదులు పంచుకోవడం వంటి అపరిశుభ్రమైన అభ్యాసాలకు దూరంగా ఉండటం, HIV కోసం పరీక్షలు చేయించుకోండి,

ఎక్స్పోజర్ ముందు, పోస్ట్-ఎక్స్పోజర్ ప్రొఫిలాక్సిస్ వంటి HIV నివారణ మందుల వాడకం వంటివి నివారణ చర్యలు.